Is de sociale driegeleding afkomstig van Rudolf Steiner?
Of sociale driegeleding afkomstig is van Rudolf Steiner, is de vraag die beantwoord wordt op de website over sociale driegeleding. Onder de titel Waar komt het gedachtengoed van de sociale driegeleding vandaan? staat daar:
Rudolf Steiner was de eerste die onder woorden bracht dat de samenleving uit drie gebieden bestaat die elk hun eigen specifieke functie hebben, en verbond ook de drie idealen van de Franse Revolutie elk met een van deze drie gebieden. In honderden voordrachten, in artikelen en in een boek, werkte hij dit nader uit.
Het begrip ‘sociale driegeleding’ komt dus inderdaad van hem. Omdat Rudolf Steiner (vooral) bekend is als grondlegger van de antroposofie, wordt wel verondersteld dat de sociale driegeleding daarmee ook ‘iets antroposofisch’ is. Maar: de drie gebieden in de samenleving – geestesleven / rechtsleven / economisch leven – zijn gewoon objectief waar te nemen. En vrijheid, gelijkheid en broederschap zijn idealen die heel breed, misschien wel in ieder mens leven.
Om te zien en te begrijpen dat de sociale driegeleding de weg kan wijzen naar een rechtvaardige, sociale en duurzame samenleving, is kennis van de antroposofie niet nodig.
Een andere vraag in de rubriek Driegeleding in Q&A is of sociale driegeleding iets te maken heeft met Plato's driestandenstaat. In Is er een verband? wordt dit als volgt beantwoord:
Met zijn ‘driestandenstaat’ beschreef Plato een samenleving die zou bestaan uit drie klassen van mensen – elke klasse met een eigen taak - waar ook nog eens een zekere hiërarchie in meespeelde. De individuele mens behoorde bij één klasse; slaven werden niet als mens gezien.
De sociale driegeleding is iets fundamenteel anders: elk mens is namelijk verbonden met elk van de drie geledingen van het sociale organisme:
- als mens die zijn vaardigheden wil ontwikkelen en toepassen ben ik verbonden met het geestesleven
- als mens die voedsel, kleding, onderdak en andere materiële zaken nodig heeft om te kunnen bestaan, ben ik verbonden met het economisch leven
- als mens die mee wil doen aan het vormen van wetten, regels, het bepalen van rechten en plichten enzovoort, ben ik verbonden met het rechtsleven.
In de sociale driegeleding is elk mens individu (in het geestesleven); consument (in het economisch leven); en burger (in het rechtsleven); waarmee ook de uitgangssituatie is geschapen om vrijheid, broederschap en gelijkheid elk hun eigen werkingssfeer te geven.
Afbeelding: vignet van Rudolf Steiner voor zijn boek De kernpunten van het sociale vraagstuk.
Deel deze pagina: