Er zijn zes vrijescholen in Oekraïne, plus enkele initiatieven. De eerste begonnen al in de jaren ’90, zoals in Odessa en Kyiv. De scholen gaan zo veel mogelijk door in oorlogstijd, zoals in Zaporizja, door de bombardementen in een huiskamer en net als in Charkiv als het nodig is in veilige ondergrondse ruimtes. Ondertussen is een aantal leerlingen in het buitenland met hun moeders.

Oekraïne heeft een rijke folklore en de vrijescholen zetten in ieder geval sprookjes en fabels daarvan in. Het Oekraïense volk is een vermenging van veel minderheden; er zijn 12 regio’s met elk een eigen karakter en tradities. Zo wonen er in de streek bij de Karpaten 100.000 Joden, wat bijvoorbeeld sterk afwijkt van de kuststreek rond Odessa. Er is sinds een jaar of zes een nationale opleiding in Kyiv, maar de scholen zijn heel verschillend.

In Oekraïne – en ook in Rusland – was de antroposofie niet onbekend; bij enkele mensen in de grote steden waren er ook tijdens het Sovjetbewind antroposofen. Oud-leerkracht Karel Post Uiteweer logeerde bij een oude dame in Sint Petersburg in 1991. Ze had  allerlei vloeipapieren figuren op haar ramen. De spirituele basis van de geesteswetenschap is een groot verlangen bij mensen. Maar het werken aan innerlijke vrijheid en los komen van allerlei kerkelijke en politieke autoriteit is nog een lange weg. Zo werden de eerste voordrachten over de  pedagogiek zo letterlijk mogelijk opgeschreven én uitgevoerd. In een reguliere Russische klas waar hij op bezoek was, werden geen vragen gesteld en de leerlingen stonden allemaal in de houding  naast hun bank. Toen hij hen iets vroeg – het werd vertaald – kwam er geen reactie.

De meeste van de studenten die aan het seminarium opgeleid zijn, hadden een technische opleiding gedaan zonder daarmee ook beroepshalve aan de slag te gaan. Aangetrokken door alternatieve vormen van onderwijs uit het westen en door de spiritualiteit van de antroposofie kwamen zij naar het seminarium. Ze volgden een driejarige opleiding met enkele stages, onder andere op Nederlandse vrijescholen. Een aantal van hen werkt nu aan de twee grote vrijescholen in Piter of in een losse kleuterklas.

Lees meer bij BVS-Schooladvies